- Hoe bereken jij jouw SAC?
- Wat is de Surface Air Consumption?
- Nuttig om te weten
- Twee manieren van bepalen
- Hoe bereken jij jouw SAC over een hele duik?
- Je bent er bijna
- Een rekenvoorbeeld:
- Hoe bereken jij jouw SAC in de TEC cursussen?
- Niet één, maar 2 SAC's heb je nodig:
- Zelf proberen en oefenen
- In de praktijk brengen
- Gasvooraad berekenen met jouw duikcomputer
Hoe bereken jij jouw SAC?
Hoe bereken jij jouw SAC?
Een eerste stap om te starten met de planning van jouw duiken is jouw "Surface Air Consumption" of in het kort "SAC". Wat is de SAC en hoe bereken jij jouw SAC?
Wat is de Surface Air Consumption?
Om jouw technische duiken te kunnen plannen, wil je graag weten hoeveel gas (lucht of nitrox) je nodig hebt om veilig te kunnen duiken. Hiervoor gebruik je jouw SAC. Dit is jouw persoonlijk gasverbruik per minuut in liters. Dit in verlijking met jouw verbruik aan de oppervlakte.
Dat is een lange zin om aan te geven: als je een bepaalde hoeveelheid gas verbruikt aan de opppervlakte, hoeveel zal je dan gebruiken onderwater tijdens jouw duik.
Nuttig om te weten
Jouw SAC gebruik je voor jouw planning van jouw duik. Een heel handig wetenswaardigheidje om jouw gasplanning te maken. Dit is wat je in jouw TEC cursussen regelmatig herhaald. Waarom dan niet alvast starten hiermee? Het kost je alleen wat tijd en oplettendheid.
Twee manieren van bepalen
Je kunt jouw verbruik bepalen op twee manieren:
- Berekenen over een hele duik
- Tussentijdse berekening tijdens een duik
Hoe bereken jij jouw SAC over een hele duik?
Je kunt al een eerste stap maken om je bewust te maken van jouw gas verbruik.
Wat heb je nodig:
- duikmaterialen en een dagje duiken
- een pen en papier (of notities in jouw telefoon)
- rekenmachine
Wat je doet op jouw eerst volgende duik:
- Schrijf je begin druk op (meestal rond de 200 bar)
- Schrijf jouw eind druk op aan het einde van jouw duik
- Pak jouw duikcomputer en vind jouw duiktijd
- En de gemiddelde diepte (vaak ook in jouw duikcomputer)
Nu ga je jouw verbruik berekenen:
- begin druk * grootte van jouw tank(s)= jouw totale gas
- eind druk * grootte van jouw tank(s)= jouw rest gas
- Trek 1 en 2. van elkaar af = verbuikt gas (dit heb je opgemaakt)
Je bent er bijna
Je hebt nu alle informatie verzameld van jouw duik en verbruik en we gaan een stapje verder:
- Deel het verbruikte gas door jouw duiktijd (dan heb je het verbruik per minuut)
- En tenslotte (deze is even nadenken) deel het verbruik per minuut door de gemiddelde diepte, omgerekend in druk
- (bijvoorbeeld: gemiddelde diepte is 12 meter, dan is de gemiddelde omgevingsdruk 2,2 bar)
- (Met een mooi woord noem je dit de conversie factor. Vind je dit lastig te berekenen download dan hier de conversiefactor tabel)
- Daar is dan jouw SAC.
Je krijgt nu ergens een getal tussen de 15 en 24 (ongeveer). Dit getal laat zien hoeveel liter lucht (gas) je verbruikt per minuut aan de oppervlakte.
Met dit getal kan je voor elke diepte van jouw duik jouw gas behoefte berekenen. Het enige wat je dan nog nodig hebt is de tijd op diepte, jouw verbruik (SAC) en de conversie factor (die heb je denk ik ondertussen gedownload).
Een rekenvoorbeeld:
Jij maakt jouw een duik en je noteert het volgende:
- Duiktijd: 35 minuten
- Gemiddelde diepte: 9 meter
- Fles inhoud: 10 liter
- Startdruk: 200 bar
- Einddruk: 80 bar
De som ziet er dan als volgt uit:
- Startdruk: 200 bar * 10 liter= 2000 liter als start hoeveelheid
- Einddruk: 80 bar * 10 liter= 800 liter
- Verbruik: 2000-/-800= 1200 liter
- Per minuut: 1200 liter : 35 minuten= 34 liter per minuut (afgerond naar beneden)
- Dit is het verbruik op diepte, nu omrekenen naar de oppervlakte
- gemiddelde druk 9 meter = 1,9 bar druk (berekenen of uit de conversietabel)
- 34 liter / 1,9 bar=18 liter gas per minuut aan de oppervlakte (dus jouw Surface Air Consumption)
Met deze SAC kan je nu jouw duiken door plannen om jouw gas hoeveelheid te bepalen.
Hoe bereken jij jouw SAC in de TEC cursussen?
Tijdens de PADI TEC 40, ga je ook jouw verbruik berekenen. In plaats van dit te doen over de hele duik, doe je dit in korte tussenpozen. In plaats van het bijhouden van de informatie over de hele duik, schrijf je de gegevens op over een korte periode. Dit doe je zo:
- Schrijf jouw flesdruk op bij de start van de oefening
- bepaal de diepte (bijvoorbeeld 8 meter)
- Zwem voor een periode van 10 minuten op deze diepte
- Noteer de eindruk aan het einde van de 10 minuten
- Nu heb jij jouw verbruik op een bepaalde diepte over een bepaalde periode
- Alle gegeven zijn nu weer voor handen: Tijd, Druk en verbruik.
Niet één, maar 2 SAC's heb je nodig:
In de TEC cursussen kan je werken met 2 verschillende Surface Air Consumptions (SAC).
- Eén voor het werkdeel van de duik. Denk hierbij de tijd dat je aan het zwemmen bent (en dat is best werken met een technische duikset) deze SAC zal iets hoger zijn omdat je acief bent.
- Een tweede voor jouw decompressie stops, ookwel DECO SAC genoemd. Hierbij hang je stil en zal jouw verbruik minder zijn.
Zelf proberen en oefenen
Wellicht voordat je aan het duiken gaat en jouw SAC gaat berekenen, wil je eerst oefenen. Hiervoor hebben we voor jou een aantal voorbeeld opgaven gemaakt. Wil je alvast oefenen? Download dan hier jouw voorbeeld opgaven.
Natuurlijk komt er bij jouw duikplanning meer kijken. We gaan ook aan de slag met zaken als verschillende dieptes, jouw opstijg-diepte en multi-gas duiken. Met dit als eerste basis, wordt de rest berekenen al een heel stuk overzichtelijker.
In de praktijk brengen
Als dit al lukt, dan ben je een mooie stap op weg. Jouw volgende wordt het geleerde in de praktijk brengen. Ben je klaar voor de volgende stap? Schrijf je dan in voor de TEC 40 cursus.
Gasvooraad berekenen met jouw duikcomputer
In een latere fase zal jouw deco software en jouw duikcomputer de gasvoorraad voor je kunnen uitrekenen. Toch moet je eerst zelf uitvinden wat jouw verbruik is. Deze gegevens kan je dan later invoeren. Scheelt je een hoop rekenen. Maar je zult het toch echt ook handmatig moeten kunnen.